Jak zrobić badanie techniczne pojazdu? Kilka porad

Każdy właściciel samochodu musi pamiętać o obowiązku przeprowadzenia badania technicznego samochodu na stacji kontroli pojazdów. To właśnie na podstawie pozytywnej oceny stanu technicznego i stosownego wpisu w dowodzie rejestracyjnym dany samochód może poruszać się po drogach. Warto zatem wiedzieć, jak zrobić badanie techniczne w 2022 roku.

Dlaczego badanie techniczne pojazdu jest obowiązkowe?

Tak wynika z Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach. 

Wyłącznie w pełni sprawne pojazdy mogą zostać dopuszczone do ruchu drogowego, więc badanie techniczne potwierdza, że dany samochód nie stwarza zagrożenia lub obliguje kierowcę do usunięcia usterek. 

W 2022 roku znacznie wzrosła wysokość mandatu w razie wykrycia np. podczas kontroli drogowej, że pojazd nie ma ważnego badania technicznego. Kara jest obecnie naprawdę dotkliwa, bo może wynieść od 1500 do nawet 5000 zł.

Gdzie należy się zgłosić na badanie techniczne pojazdu?

Na badanie techniczne należy się zgłosić na Stację Kontroli Pojazdów. Standardowe badania samochodów do 3,5 t przeprowadza się na podstawowej stacji kontroli pojazdów. Można to zrobić w dowolnym miejscu kraju, ponieważ nie obowiązuje rejonizacja. 

Trzeba jednak pamiętać, że są 4 wyjątki, kiedy nawet pojazdy do 3,5 t należy diagnozować na  Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów. Tak się dzieje, gdy samochód:

• zarejestrowano pierwszy raz za granicą
• przeznaczony jest przewożenia niebezpiecznych materiałów,
• jest po wypadku lub kolizji i doszło do jakichś uszkodzeń w konstrukcji,
• ma przeprowadzone zmiany konstrukcyjne.

Jak często przeprowadza się badanie techniczne pojazdu?

Tak naprawdę wszystko zależy od typu samochodu oraz jego wieku. Dla pojazdów co najmniej 5-letnich obowiązuje badanie techniczne co 12 miesięcy. Samochody nowe swoje pierwsze badanie techniczne przechodzą przed upływem 3 lat od daty pierwszej rejestracji. Na drugie badanie takim autem trzeba się stawić zanim upłyną 2 lata od pierwszego badania. 

Jednak inaczej to wygląda dla pojazdów:

• użytkowanych jako taksówki, do zarobkowego transportu osób oraz przewożenia niebezpiecznych towarów,
• wykorzystywanych do nauki i egzaminów na prawo jazdy,
• wyposażonych w  instalację LPG/CNG,
• uprzywilejowanych,
• samodzielne zbudowanych.

Powyższe, nawet nowe, samochody tego typu trzeba odstawić na badanie techniczne raz w roku. 

To nie wszystko, ponieważ czasami na dodatkowe badanie techniczne kieruje policja np. po stwierdzeniu jakichś nieprawidłowości przy rutynowej kontroli drogowej albo z powodu uszkodzeń powstałych w kolizji bądź wypadku. W takiej sytuacji nie ma znaczenia, że w dowodzie rejestracyjnym jest wpis o pozytywnym wyniku badania. 

Jakie grożą konsekwencje za jazdę bez ważnego badania technicznego?

Przed 2022 rokiem wysokość kar w zasadzie nie była czynnikiem mobilizującym do przestrzegania obowiązku przeprowadzenia badania technicznego. Jednak nowy taryfikator mocno bije po kieszeni. To już nie 500 zł maksymalnie, ale od 1500 do 5000 zł.

Na łagodniejsze traktowanie mogą liczyć zapominalscy kierowcy, o ile wizualny stan samochodu nie budzi większych zastrzeżeń podczas kontroli drogowej. Maksymalna kwota w wysokości 3000 zł zdarza się rzadko. 

Gorzej, gdy nawet pobieżne oględziny wskazują na to, że pojazd może stanowić zagrożenie. W takiej sytuacji samochód zostaje odholowany do warsztatu, oczywiście na koszt właściciela. Co więcej, zostaje nałożony mandat i zatrzymany dowód rejestracyjny. Kierowca ma 7 dni na wykonanie badania technicznego, aby odzyskać dokument. 

Warto pamiętać o jeszcze jednym. W razie jakiejś kolizji mogą pojawić się spore problemy z odszkodowaniem OC lub AC, jeżeli pojazd nie miał ważnych badań technicznych. 

​

Jakie elementy obejmuje badanie techniczne?

Badania techniczne przeprowadza diagnosta na upoważnionej do tego stacji kontroli pojazdów. Kierowca musi pamiętać o zabraniu dowodu rejestracyjnego oraz dokumentu legalizacji zbiornika LPG (jeżeli auto ma instalację gazową). Na podstawie dowodu rejestracyjnego sprawdza się zgodność VIN z wpisem w dowodzie.  

Kluczowym zadaniem diagnosty jest jednak ocena stanu technicznego wszystkich układów i podzespołów w kontekście bezpieczeństwa jazdy oraz przestrzegania norm ochrony środowiska. 

Co sprawdza diagnosta?

• Układ hamulcowy - jego równomierność i skuteczność działania.
• Zawieszenie - czy nie ma luzów.
• Układ kierowniczy - poziom zużycia i wielkość ruchu jałowego,
• Oświetlenie - czy działają wszystkie światła i nie są zbite lampki.
• Ogumienie -  np. dopasowanie opon do typu pojazdu i głębokość bieżnika.
• Obowiązkowe wyposażenie, czyli trójkąt ostrzegawczy i gaśnicę.

To nie wszystko, ponieważ konieczne jest jeszcze zweryfikowanie stanu technicznego układu wydechowego pod kątem poziomu hałasu oraz emisji zanieczyszczeń. 

Koszt badania technicznego dla pojazdów do 3,5 t wynosi 99 zł, a dla pojazdów z LPG/CNG - 162 zł. 

Jakie są konsekwencje wykrycia usterki podczas badania technicznego?

Wszystko zależy od tego, jaka to usterka. Te drobne nie mają żadnych konsekwencji, ponieważ pojazd dostaje pozytywną opinię. Jedynie właściciel jest informowany o tym, że coś warto wymienić/naprawić. 

W razie istotnych usterek należy w ciągu 14 dni je usunąć i stawić się ponownie na badanie techniczne. Niestety wtedy rosną koszty, ponieważ ponowne sprawdzenie też ma swój cennik. 

Jeżeli diagnosta stwierdza, że usterki uniemożliwiają dopuszczenie pojazdu do ruchu drogowego, to dowód rejestracyjny zostaje zatrzymany. Trzeba wezwać pomoc drogową i na lawecie odstawić pojazd do warsztatu.